Niedawno uchwalone Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1028 z dnia 11 kwietnia 2024 r. wprowadza istotne zmiany dotyczące wynajmu lokali mieszkalnych na krótki okres za pośrednictwem platform internetowych takich jak Airbnb czy Booking. Nowe przepisy mają na celu usprawnienie gromadzenia i udostępniania danych związanych z usługami krótkoterminowego najmu, co ma bezpośrednie przełożenie na działalność właścicieli nieruchomości w całej Unii Europejskiej, w tym także w Polsce.

Obowiązkowa rejestracja nieruchomości

Zgodnie z nowymi regulacjami, każdy właściciel udostępniający swoją nieruchomość w ramach najmu krótkoterminowego będzie zobowiązany do jej rejestracji. Proces ten wymaga podania szczegółowych danych, takich jak dane osobowe, kontaktowe, standard nieruchomości, ilość miejsc noclegowych i inne istotne informacje. Rejestracja będzie prowadzona przez odpowiedni organ państwowy na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, a podobne rejestry zostaną utworzone we wszystkich krajach członkowskich UE. Po zakończeniu rejestracji, właściciel otrzyma unikalny numer identyfikacyjny. Numer ten będzie musiał zostać przekazany platformie pośredniczącej w najmie, a platforma będzie zobowiązana do jego ujawnienia w każdym ogłoszeniu dotyczącym wynajmu danej nieruchomości.

Kontrola i weryfikacja danych przez organy państwowe

Nowe przepisy przewidują również możliwość weryfikacji danych zgromadzonych w rejestrze przez organy państwowe. W przypadku stwierdzenia niezgodności lub uchybień, organ będzie miał prawo zawiesić numer identyfikacyjny właściciela. Może również wydać nakaz wobec platform internetowych, nakazujący przekazanie dalszych informacji dotyczących danej nieruchomości lub właściciela, a nawet usunięcie wszystkich ofert wynajmu związanych z danym właścicielem.

Nowe obowiązki dla platform pośredniczących

Platformy pośredniczące w najmie krótkoterminowym również zostaną obciążone dodatkowymi obowiązkami. Będą one zobowiązane do comiesięcznego przekazywania danych dotyczących działalności związanej z wynajmem nieruchomości. Informacje te będą przesyłane do tzw. punktu cyfrowego, zarządzanego przez odpowiedni organ państwowy na terenie RP, zgodnie z lokalizacją nieruchomości.

Współpraca między państwami UE

Rozporządzenie przewiduje także ścisłą współpracę między organami państwowymi na poziomie unijnym. Każde państwo członkowskie będzie zobowiązane do przekazywania do właściwych gmin informacji o liczbie nieruchomości oferowanych na ich terenie w ramach
najmu krótkoterminowego. Dzięki temu gminy zyskają pełniejszy obraz sytuacji na rynku nieruchomości i będą mogły skuteczniej zarządzać jego rozwojem.

Data wejścia w życie i zastosowanie przepisów

Nowe przepisy będą obowiązywać od dnia 20 maja 2026 r. Jako rozporządzenie UE, akt ten będzie miał bezpośrednie zastosowanie w polskim porządku prawnym, co oznacza, że polski ustawodawca nie ma dużego pola manewru w jego implementacji.

Wpływ na rynki i bezpieczeństwo najmu

Nowe rozporządzenie z pewnością wpłynie na zwiększenie bezpieczeństwa najmu krótkoterminowego. Wprowadzenie obowiązkowej rejestracji nieruchomości pozwoli wyeliminować fałszywe ogłoszenia, które często służą wyłudzeniom, a także zniechęci właścicieli działających w szarej strefie. Rejestr stanowić będzie także narzędzie dla organów podatkowych do weryfikacji, czy od czynszów najmu zostały uiszczone należne podatki.

Zmiany te mają na celu uczynienie rynku najmu krótkoterminowego bardziej transparentnym i bezpiecznym zarówno dla wynajmujących, jak i dla najemców. Warto zatem przygotować się na nadchodzące regulacje, aby uniknąć problemów prawnych i skorzystać z nowych możliwości, które oferują te przepisy.